लाडकी बहीण योजनेच्या माध्यमातून पात्र लाभार्थी महिलांना आता येथून पुढे लाभ मिळवण्यासाठी शासनाकडून eKYC म्हणजेच आधार प्रमाणीकरण प्रक्रिया अनिवार्य करण्यात आलेली आहे. या संदर्भातील महत्त्वपूर्ण शासन निर्णय (GR) सुद्धा नुकताच निर्गमित करण्यात आलेला आहे.
लाडकी बहीण योजनेची के-वायसी करत असताना बहुतांश महिलांना बऱ्याच अडचणी येत आहेत. याच बाबीचा विचार करता KYC करत असताना कोण-कोणत्या अडचणी येतात व त्याबद्दल आपल्याला काय करता येईल ? याबद्दल आपण याठिकाणी 10 प्रश्नाच्या माध्यमातून खालीलप्रमाणे जाणून घेऊ शकता.
1. लाडकी बहीण योजनेची ई-केवायसी (e-KYC) करणे बंधनकारक आहे का ?
होय, लाडकी बहीण योजनेच्या सर्व लाभार्थी महिलांना योजनेचा लाभ (रु 1,500 चा हप्ता) पुढेही नियमितपणे मिळत राहण्यासाठी ई-केवायसी करणे बंधनकारक आहे.
2. ई-केवायसी (e-KYC) करण्याची अंतिम मुदत (Last Date) किती आहे ?
ई-केवायसी पूर्ण करण्यासाठी सरकारकडून साधारणपणे दोन महिन्यांची मुदत देण्यात आली आहे. पात्र महिलांनी ही प्रक्रिया तात्काळ पूर्ण करावी. (प्रत्यक्ष अंतिम मुदत शासनाच्या सूचनेनुसार तपासावी).
3. ई-केवायसी कोणत्या संकेतस्थळावर (वेबसाइटवर) करायची आहे ?
ई-केवायसी करण्यासाठी शासनाच्या अधिकृत संकेतस्थळ ladakibahin.maharashtra.gov.in वर जावे लागेल. मुखपृष्ठावर ‘e-KYC’ चा पर्याय उपलब्ध असतो.
4. ई-केवायसीसाठी कोणती माहिती किंवा कागदपत्रे लागतील ?
ई-केवायसीसाठी साधारणपणे तुमचा आधार क्रमांक, आधारशी लिंक असलेला मोबाईल नंबर (OTP साठी), आणि कुटुंबातील सदस्यांची माहिती (उदा. पती/वडिलांचा आधार क्रमांक) आवश्यक असू शकते.
5. ई-केवायसी करताना पती किंवा वडिलांचा आधार क्रमांक का नमूद करावा लागतो ?
लाडकी बहीण योजनेच्या निकषांनुसार कुटुंबाची पात्रता तपासण्यासाठी (उदा. कुटुंबातील सदस्य शासकीय नोकरीत/निवृत्तीवेतनधारक नाहीत, कुटुंबातील एका विवाहित व एका अविवाहित महिलेलाच लाभ मिळत आहे) ही माहिती आवश्यक असते.
6. जर लाभार्थी महिलेचे पती आणि वडील हयात नसतील (विधवा किंवा घटस्फोटित) तर काय करावे ?
अशा परिस्थितीत ई-केवायसी कशी पूर्ण करावी यासाठी शासनाकडून विशिष्ट सूचना/प्रक्रिया जारी केली जाण्याची शक्यता आहे. लाभार्थी महिलेने अधिकृत संकेतस्थळावरील सूचना किंवा मदत केंद्राशी संपर्क साधून अधिकची माहिती घ्यावी.
7. ई-केवायसी करताना ओटीपी (OTP) येत नसेल तर काय करावे ?
अशावेळी तुमचा मोबाईल नंबर आधारशी लिंक आहे की नाही हे तपासावे. तसेच, तुम्ही चांगल्या नेटवर्क क्षेत्रात आहात याची खात्री करावी. नेटवर्कची समस्या असल्यास थोड्या वेळाने पुन्हा प्रयत्न करावा.
8. ई-केवायसी फॉर्म एकदा सबमिट केल्यानंतर त्यात बदल (Edit) करता येतो का ?
एकदा ई-केवायसी फॉर्म सबमिट केल्यावर सामान्यतः त्यात लगेच बदल करता येत नाही. त्यामुळे फॉर्म भरताना सर्व माहिती काळजीपूर्वक तपासावी. बदलासाठी काही सुविधा उपलब्ध आहे का, यासाठी शासनाच्या सूचना तपासाव्यात.
9. ई-केवायसी पूर्ण न केल्यास काय होईल ?
जर पात्र लाभार्थी महिलेने वेळेत ई-केवायसी पूर्ण केली नाही, तर योजनेअंतर्गत मिळणारा मासिक ₹१,५०० चा हप्ता बंद होऊ शकतो.
10. ई-केवायसी करताना काही तांत्रिक अडचण (Technical Issue) आल्यास कोणाशी संपर्क साधावा ?
तांत्रिक अडचण आल्यास योजनेच्या अधिकृत संकेतस्थळावर नमूद केलेल्या मदत क्रमांक (Helpdesk Number) किंवा ईमेल आयडीवर संपर्क साधावा. तसेच, ग्रामसेवक किंवा अंगणवाडी सेविका यांच्याकडे चौकशी करता येते.